IŞİD denetiminde bir yıl: 'Irak’ın geleceği yok'

IŞİD’in bir yıl önce baÅŸlattığı saldırıyla yerinden göç etmek zorunda kalan Iraklılar özellikle de Sünniler, bölgelerini IŞİD’den geri almak için savaÅŸmaya hazır olduklarını ancak BaÄŸdat hükümetinin kendilerine yardım etmediÄŸini söylüyor.

IŞİD’in ikinci en büyük kent Musul dâhil Irak’ın kuzeyinde büyük bölgeleri ele geçirmesinden sonra yüz binlerce Iraklı yerinden olmuÅŸtu.

Kerkük’ün güneybatısında yer alan Havice kentinden göç eden 63 yaşındaki Ebu Ahmet, IŞİD’in bölgeyi ele geçirmesinden sonra hayatlarındaki deÄŸiÅŸiklikleri Al Jazeera'ye anlattı.

'Vergi ödemezsen seni öldürürüz'

Ailesinin can güvenliÄŸi için takma isim kullanan Ebu Ahmet, IŞİD’in kendisinden aylık 500 dolar ödeme talep ettiÄŸini belirtti. IŞİD’in vergiyi ödemediÄŸi takdirde kendisini öldürmekle tehdit ettiÄŸini söyleyen Ebu Ahmet, evini terk etmekten baÅŸka bir çaresinin kalmadığını söyledi:

“Para ödemeyi reddettim. Beni öldüreceklerini söylediler.”

Ebu Ahmet, Havice’yi terk ettikten sonra IŞİD’in evine el koyduÄŸunu ve mahkemeye dönüÅŸtürdüÄŸünü ifade etti. Åžimdi ise Kerkük’te küçük bir evde on kiÅŸilik ailesiyle beraber kalıyor.

Evinde betona yerleÅŸtirdiÄŸi ince minderin üstünde oturan Ebu Ahmet, IŞİD’in sivillere korku salma politikasını kullanarak halkı yönetmeye çalıştığını belirtiyor:

“EÄŸer onlara katılmazsan, seni anında öldürüyorlar. Hayatını kurtarmak için ‘Ben sizinleyim’ demek zorunda kalıyorsun.”

Irak’ta Sünnilerin kalelerinden olan Havice halkı, Sünnilerin güvenlik güçlerince maruz kaldığı ‘ÅŸiddet ve ayrım’ nedeniyle uzun süre boyunca Åžiilerin yönetimindeki BaÄŸdat hükümetine karşı durmuÅŸtu.

Ä°ki yıl önce güvenlik güçlerinin Havice’de dönemin BaÅŸbakanı Nuri Maliki’ye karşı düzenlenen protesto eylemine müdahalesi sonucunda eylem bir çatışmaya dönüÅŸmüÅŸtü.

Ebu Ahmed’e göre, Sünnilerin Åžii yönetime karşı duyduÄŸu antipati, bazı Sünni kesimlerinin 2014 Haziran’da kente giren IŞİD’e destek vermesine neden oldu.

‘Ordu milisleri IŞİD’den farksız’

“Bir devrim bekliyorlardı. Ancak daha sonra her ÅŸey deÄŸiÅŸti. IŞİD, tıpkı Irak ordusunun yaptığı gibi evlere baskın düzelemeye baÅŸladı ve kiÅŸisel hesaplaÅŸmalardan dolayı halka hakaret etmeye baÅŸladı. Maliki’nin liderliÄŸindeki ordu bize terörist muamelesini yapıyordu. Bugün de Irak ordusu diye bir ÅŸey kalmadı. Milislere dönüÅŸtü ve IŞİD’den hiçbir farkları yok. Irak’ın artık geleceÄŸi yok.”

'Savaşı kazanmak için bölgeyi iyi bilmek gerek'

Yıllarını ABD ve Irak hükümetiyle El Kaide’ye karşı savaÅŸarak geçiren Eski Havice Sahva Gücü lideri Hasan Mahmut Sufi de Ebu Ahmet’le hem fikir.

IŞİD’in saldırısından sonra Havice’yi terk etmek zorunda kalan Sufi, bölgenin büyük bir su ve elektrik sorunu yaÅŸadığını, iÅŸsizliÄŸin tavan vurduÄŸunu ifade etti.

Kerkük’ün merkezinde kaldığı evde, yanında diÄŸer Sahva asker arkadaÅŸlarıyla Havice’yi IŞİD’den geri almak için savaÅŸmaya hazır olduklarını ancak bunun için gerekli teçhizata sahip olmadıklarını belirtiyor:

“BaÄŸdat hükümeti, kendimizi savunmak için bize hiç silah saÄŸlamadı. Çok kez hükümetten silah talep ettik. Ancak taleplerimize hiç kulak asmadı.”

Havice merkezli Sahva birliklerinin IŞİD’i bölgeden çıkarmak için en iyi konumda olduÄŸuna dikkat çeken Sufi, 'Savaşı kazanmak için bölgeyi iyi bilmek gerekiyor' dedi.

'Irak bölünecek çünkü biz kardeÅŸ deÄŸiliz'

Batı Kerkük peÅŸmerge komutanı Kemal Kerküki ise Sahva birliklerinin silahlandırılmasına karşı.

Kerküki, Sahva’nın silahlandırıldığı takdirde ‘IŞİD’in bir diÄŸer versiyonu’ olacağını öne sürüyor.

Al Jazeera’ye konuÅŸan komutan, peÅŸmergenin IŞİD’e karşı iyi bir ilerleme kaydettiÄŸini ve önemli petrol ve su kaynaklarını geri aldığını ifade etti.

Kerküki, geçtiÄŸimiz hafta IŞİD’in Havice’de bir silah deposunun ABD öncülüÄŸündeki koalisyon uçakları tarafından bombalanmasına ve onlarca savaÅŸçısının ölmesine raÄŸmen örgütün, bölgelerini geniÅŸletmek için her gün saldırı düzenlediÄŸini ifade ediyor.

Irak’ta mezhepçilik üzerinden bölünmüÅŸlüÄŸün toplumun çok derinine sızdığını ve bu aÅŸamada bir birlik olması söz konusu olmadığını öne süren peÅŸmerge komutanı, Irak’ın geleceÄŸinde bir bağımsız Kürt, Sünni ve Åžii devletlerinin olacağı savunuyor. Kerküki, bu görüÅŸüne gerekçe olarak  ‘Biz kardeÅŸ deÄŸiliz’ yanıtını veriyor.

PeÅŸmerge komutanı Kemal Kerküki, Kürt güçlerinIŞİD’e karşı iyi bir ilerleme kaydettiÄŸini ve önemli petrol ve su kaynaklarını geri aldığını ifade etti.

[FotoÄŸraf: Al Jazeera]

‘Haviceliler Kürtleri düÅŸman olarak görüyor’

Kerkük’te Kürt yönetimine baÄŸlı AsayiÅŸ Gücü Albayı Ä°dris Rifat, kente göç eden sığınmacıların taşıdığı tehlikeye iÅŸaret ediyor.

Al Jazeera’ye konuÅŸan Albay Rifat ÅŸu ifadeleri kullandı:

“Sığınmacılar her gün akmaya devam ediyor. Onları durduramıyoruz. Bizim için en büyük sorun, IŞİD’in bölgeden püskürtüleceÄŸi zaman bile bu sığınmacıların burada kalacak olması.”

Rifat’a göre, güvenlik güçleri, IŞİD saldırısından sonra bölgeye akın eden sığınmacıların arasında örgüte baÄŸlı hücrelerin olduÄŸuna inanıyor. Ancak bu hücrelerin sayısını tahmin edemediÄŸini belirtiyor.

Albay Rifat, Havice’nin kendilerine IŞİD’den önce de tehlike arz ettiÄŸini öne sürüyor:

“Haviceliler eski Saddam yanlıları. Onlar Kürtlerin düÅŸman olduÄŸuna ve bölgelerini iÅŸgal etmek istediklerine inanıyorlar.”

 

 

Kaynak: Al Jazeera